Nghiệm thu kết quả thực hiện Đề tài trọng điểm cấp Quốc gia, mã số KX.01.41/16-20

Đề tài “Công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”, Mã số: KX.01.41/16-20,  do Viện Khoa học Môi trường và Xã hội chủ trì, GS.TS Phan Trung Lý làm chủ nhiệm.

Hội đồng nghiệm thu gồm 09 thành viên, chủ tịch Hội đồng là PGS.TS Đoàn Minh Huấn, các thành viên Hội đồng bao gồm: PGS.TS Trần Đức Cường - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam - Phó Chủ tịch; PGS.TS Lê Văn Cương - Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Khoa học Bộ Công an - Phản biện 1; PGS.TS Nguyễn Minh Mẫn - Văn phòng. Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước - Phản biện 2; TS Cao Minh Công - Trưởng khoa Lý luận Chính trị, Đại học Kiểm sát - Ủy viên; TS Nguyễn Văn Cương - Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý, Bộ Tư pháp - Ủy viên; PGS.TS Trương Thị Hồng Hà - Phó Vụ trưởng Vụ Cải cách Tư pháp, Ban Nội chính - Ủy viên; TS Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban các Vấn đề xã hội, Quốc hội - Ủy viên; PGS.TS Trần Thị Thanh Thủy - Viện Lãnh đạo học và Chính sách công, Học viện CTQG Hồ Chí Minh - Ủy viên. Cùng dự có đồng chí Lê Yên Dung - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên và các nhà quản lý thuộc các cơ quan tham mưu của Bộ KH&CN; PGS.TS Đỗ Hương Lan - Thư ký Ban chủ nhiệm Chương trình; PGS.TS Nguyễn Đức Bách - Viện trưởng, đại diện cơ quan chủ trì đề tài.

Về phía Ban chủ nhiệm Đề tài có GS.TS Phan Trung Lý - chủ nhiệm đề tài; ThS.NCS Nguyễn Trung Thành thư ký khoa học cùng các thành viên chính tham gia thực hiện đề tài.

Tại buổi nghiệm thu, GS.TS Phan Trung Lý - Chủ nhiệm đề tài, đại diện nhóm nghiên cứu đã trình bày kết quả nghiên cứu của đề tài. Theo đó: Các sản phẩm của Đề tài đã đạt được gồm:

Thứ nhất, về sản phẩm chính bao gồm: Báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu; báo cáo tóm tắt và báo cáo khuyến nghị của đề tài.

Thứ hai, về sản phẩm trung gian bao gồm: Ba kỷ yếu hội thảo khoa học; bảy báo cáo nội dung nghiên cứu; báo cáo trao đổi kinh nghiệm quốc tế tại Singapore; báo cáo bộ chỉ số xác định mức độ công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của cơ quan hành chính nhà nước ở Việt Nam; báo cáo tổng hợp tài liệu; báo cáo xử lý số liệu điều tra khảo sát.

Thứ ba, về các bài báo, sách chuyên khảo, đào tạo bao gồm: Bảy bài báo trên tạp chí chuyên ngành trong nước; một bài báo quốc tế; bài đăng hội thảo quốc tế và một sách chuyên khảo: “Công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan hành chính Nhà nước ở Việt Nam hiện nay”.

Ngoài ra, Ban chủ nhịm Đề tài đã tham gia hỗ trợ đào tạo sau đại học 02 NCS và 06 học viên cao học chuyên ngành Luật Hành chính Hiến pháp của Học viện Khoa học Xã hội và Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.

Sau khi nghe báo cáo tóm tắt của Ban chủ nhiệm đề tài, Hội đồng khoa học họp, đánh giá và nghiệm thu các sản phẩm của Đề tài, cụ thể:

Về mặt lý luận: Đề tài làm rõ được các khái niệm công cụ được đặt ra theo Thuyết minh tuyển chọn được duyệt, cụ thể các khái niệm về: công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình; vị trí, vai trò của công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình; Những yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa…

Về mặt thực tiễn, Đề tài đã đánh giá được thực trạng pháp luật và thực hiện pháp luật về công khai, minh bạch và trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước trên các khia cạnh về xây dựng và hoạch định chính sách; nền hành chính công vụ và các lĩnh vực nóng ở Việt Nam hiện nay, cụ thể: đất đai; đầu tư; quy hoạch - xây dựng; môi trường; y tế, giáo dục, an sinh xã hội,… đây là cơ sở khoa học, thực tiễn để nhận diện những thuận lợi và khó khăn trong quá trình thực thi pháp luật về vấn đề này.

Về mặt giải pháp, kiến nghị: Đề tài đã nhận định được các vấn đề then chốt, kịp thời khuyến nghị hệ thống quan điểm, giải pháp kịp thời đến Đảng, Nhà nước trong việc hoàn thiện, xây dựng chính sách, pháp luật bảo đảm phù hợp với các nguyên tắc của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Hội đồng cho rằng Đề tài bảo đảm tính ứng dụng cao, sản phẩm cần phải gửi đến các cơ quan của Đảng, hệ thống hành pháp, tư pháp Nhà nước để nghiên cứu, sử dụng trong quá trình hoạch định chính sách quốc gia.

Đánh giá về lợi ích, hiệu quả của Đề tài:

Thứ nhất, vè mặt kinh tế: việc thực hiện công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình được thực hiện sẽ góp phần thúc đẩy sự công bằng giữa các thành phần kinh tế, tạo niềm tin đối với nhà đầu tư trong nước và quốc tế, qua đó thúc đẩy phát triển sản xuất, đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội bền vững, cũng như thực hiện có trách nhiệm các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thanh viên.

Thứ hai, về mặt xã hội: i) Đóng góp luận cứ khoa học, khách quan, có hệ thống cho việc phản biện khoa học và đề xuất quan điểm, mục tiêu, phương hướng góp phần phát triển lĩnh vực khoa học thúc đẩy công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội; cải cách hành chính, tiếp cận thông tin, phòng chống tham nhũng... ii) Đề tài hệ thống hóa cơ sở lý luận về vấn đề công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước ở Việt Nam; Xác định được nội dung, hình thức công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của cơ quan hành chính nhà nước; Phân tích, đánh giá được thực trạng thực hiện công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của cơ quan hành chính nhà nước ở Việt Nam (Chính phủ, các bộ, ủy ban nhân dân các cấp) hiện nay; xây dựng được bộ chỉ số xác định mức độ công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của cơ quan quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam. Trên cơ sở đó đề xuất hệ thống giải pháp hữu hiệu nhằm thực hiện công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam. iii) Kết quả nghiên cứu của Đề tài đóng góp luận cứ khoa học và thực tiễn cho việc xây dựng và thực thi đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước về công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội; cải cách hành chính; đảm bảo quyền tiếp cận thông tin, bảo đảm tính hiệu lực của giám sát, phản biện xã hội; phòng chống tham nhũng góp phần xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phát triển bền vững đất nước. iv) Kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở dữ liệu, tài liệu tham khảo, cung cấp luận cứ khóa học và thực tiễn cho các viện nghiên cứu, các trường đại học trong việc nghiên cứu, tư vấn hoạch định chính sách và đề xuất các chính sách liên quan đến công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước và trong các lĩnh vực cụ thể (đất đai, môi trường, quy hoạch và xây dựng, hành chính tư pháp, giáo dục, y tế, an sinh xã hội… v) Đề tài nâng cao năng lực nghiên cứu của tổ chức, cá nhân thông qua tham gia thực hiện đề tài, đào tạo sau đại hoc.

Kết quả của Đề tài được Hội đồng Khoa học đánh giá, xếp loại: Xuất sắc

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ CÁC THÀNH VIÊN HỘI ĐỒNG PHÁT BIỂU

Tin và bài, Nhà báo Bùi Hơn